جمهوری اسلوونی (به اسلوونیایی  Slovenija) : کشوری است در جنوب اروپای مرکزی . پایتخت و بزرگ‌ترین شهر آن لیوبلیانا است . جمعیت این کشور دو میلیون و شصت هزار نفر است . واحد پول این کشور یورو و زبان رسمی آن اسلوونیایی است . اسلوونی از اعضای اتحادیه اروپا و سازمان ناتو است .
مساحت این کشور ۲۰،۲۷۳ کیلومتر مربع (۷۸۲۷ مایل مربع) است . اسلوونی از سوی غرب با ایتالیا ، از شمال با اتریش ، از جنوب و جنوب شرقی با کرواسی و از سمت شمال شرق با مجارستان هم‌ مرز است . اسلوونی یک جمهوری پارلمانی است و از اقتصاد و وضعیت اجتماعی پیشرفته‌ای برخوردار است . ۶۱ درصد از مردم اسلوونی مسیحی و بقیه بی‌دین یا پیرو دیگر ادیان هستند .
این کشور تا سال ۱۹۹۱ جزئی از کشور یوگسلاوی بود و پس از آن تاریخ مستقل گردید . اسلوونی شمالی‌ترین بخش جمهوری فدراتیو یوگسلاوی سابق بوده ‌است و در سال ۱۹۹۱ و پس از یک درگیری مختصر نظامی با صربستان ، استقلال خود را اعلام کرد . این جمهوری ، همواره پل ارتباطی شبه‌جزیرهٔ بالکان با مرکز و غرب اروپا بوده ‌است . بخش زیادی از این کشور ، کوهستانی است و اکثر جمعیتش ، در شهر لیوبلیانا و حومهٔ آن زندگی می‌کنند .

تاریخچه
اسلوونی نظیر کرواسی زیر سلطهٔ امپراتوری عثمانی نرفت ولی قدرت‌های ناحیه‌ای اروپایی نظیر جمهوری ونیز و باواریا بویژه امپراتوری اتریش - مجارستان قرنها بر این قسمت حاکمیت داشتند . حکومت محلی باواریا از قرن هفتم و همزمان با ورود اسلاوها به اسلوونی بر آن دست یافت و تا قرن سیزدهم و ورود امپراتوری اتریش - مجارستان به حضور خود ادامه داد . منطقه اسلوونی امروزی قرن‌ها متعلق به اتریش بود . اسلوونی‌ها در این دوره در مناطق مختلف خالصه و دوک‌نشین اتریشی زندگی می‌کردند . در سال ۱۸۶۶ برخی از نواحی اسلوونی‌نشین جزئی از ایتالیا شدند . اسلوونی در سال ۱۹۱۸ ، بخشی از کشور کوتاه ‌مدت (اسلوونی‌ها ، کروات‌ها و صرب‌ها) (SHS) شد ، و پس از آن و از سال ۱۹۱۸ به بعد اسلاونی در زمرهٔ جمهوریهای سه‌گانه پادشاهی یوگسلاوی قرار گرفت . در آن زمان ، در دوره ۱۹۱۹-۱۹۲۰ ، مرزهای اسلوونی در پیمان سن ژرمن (مرز شمالی) ، پیمان راپالو (مرز غربی) و پیمان تریانون (مرز شمال شرقی) تعیین شد .
پس از اشغال اسلوونی در سال ۱۹۴۱ ، که در آن خاک این کشور بین آلمان ، ایتالیا و مجارستان تقسیم شد ، جبهه آزادیبخش اسلوونی مبارزه شدیدی را برای آزادی آغاز کرد و این جبهه در این نبرد به پارتیزان‌های تیتو پیوست . در ۱۰ اوت ۱۹۴۵ ، اسلوونی با عنوان «جمهوری خلق اسلوونی» تبدیل به بخشی از یوگسلاوی دموکراتیک فدرال شد . این واحد سیاسی جدید چند ماه بعد ، در پی یک انتخابات غیرآزاد که در ۱۱ نوامبر برگزار شد ، جمهوری خلق فدرال یوگسلاوی ، نام گرفت و باری دیگر پس از آن ، در ۱۹۶۳-۱۹۹۱ ، نام آن به جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی (SFRJ) تغییر نام داد .
پس از ۱۹۴۴ در کنار پاکسازی‌های سیاسی ، پاکسازی قومی نیز در اسلوونی صورت گرفت . در آن زمان آلمانی‌تباران بومی اسلوونی به همراه آلمانی‌های مهاجری که توسط نازی‌ها به اینجا فرستاده شده ‌بودند از کشور اخراج شدند . این آلمانی‌ها به تعداد ده‌ها هزار نفر به ‌ویژه در چند شهر و حومه آن‌ها از جمله ماریبور (ماربورگ) ، چلیه (چیلی) ، پتوی (پتاو) سکونت داشتند . با ضمیمه شدن منطقه ایستریا به یوگوسلاوی بیشتر ایتالیایی‌ها ساکن نواحی کرانه‌ای ایستریا نیز از کشور اخراج شدند .
اسلوونی ثروتمندترین جمهوری در فدراسیون یوگوسلاوی بود . در ۷ مارس ۱۹۹۰ نام «جمهوری سوسیالیستی اسلوونی» به «جمهوری اسلوونی» تغییر کرد . اسلوونی در سال ۱۹۹۱ کشوری مستقل شد . پیش از این استقلال جنگی ده‌ روزه در گرفت ، که با توافق‌نامه بریونی متوقف شد . اسلوونی در ۱ مه سال ۲۰۰۴ ، به اتحادیه اروپا پیوست و پس از آن نیز عضو ناتو شد . یکم ژانویه ۲۰۰۷ ، اسلوونی رسماً به منطقه یورو پیوست و واحد پول پیشین یعنی تولار اسلوونی را کنار گذاشت .

جغرافیا
سرزمین اسلوونی با 20 هزار و ۳۷۲ کیلومتر مربع مساحت در مرکز قاره اروپا و در مجاورت رشته کوه آلپ و دریای آدریاتیک واقع است . محیط ۲۸۳۱ کیلومتری اسلوونی از سمت شمال به اتریش ، از سمت شرق به مجارستان ، از سمت جنوب به کرواسی و از سمت غرب به ایتالیا محدود می‌شود .
اسلوونی سرزمین ناهموار با آب و هوای متنوع است . مناطق شمالی آب و هوایی سرد و کوهستانی و مناطق جنوبی و غربی آب و هوایی معتدل دارند . پست‌ترین بخش این سرزمین در ساحل دریای آدریاتیک (هم‌ سطح آب‌های آزاد جهان) و بلندترین نقطه آن در قلّه "تری گلاو" با ۴۶۸۲ متر ارتفاع واقع است . مراتع طبیعی و دشت‌های سرسبز بیش از 20 درصد از خاک اسلوونی را شامل می‌شوند و حداقل ۸۲ درصد از پهنه این سرزمین مستعد کشاورزی است .
پراکندگی جمعیت در اسلاونی از شرایط توپوگرافیک تابعیت می‌کند به‌ گونه‌ای که با غلبه شدید ناهمواری‌ها ، ساکنان اولیهٔ آن یعنی اسلاوها به دنبل مسطح ترین مناطق بوده و هر جا به نقطه‌ای صاف و هموار رسیده‌اند در آنجا مستقر شده و از آن‌جا که این نوع محدوده‌های در اسلاونی کمتر به چشم می‌خورد با نگاه به نقشهٔ دموگرافیک موجود متوجه عدم تعدد در مراکز جمعیتی شهری و روستایی می‌شویم . در این میان دو شهر لیوبلیانا و ماریبور بزرگترین دشت‌های واسطه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند .
افزایش آلاینده‌های صنعتی در رودخانه "ساوا" که درست از وسط اسلوونی عبور می‌کند و بالا رفتن غلظت ذرات معلق در هوای شهرهای صنعتی و نیز فرسایش بی‌رویه جنگل‌ها ، از مهمترین مشکلات زیست محیطی این سرزمین قلمداد می‌شود .

اقتصاد
اگر چه وسعت اراضی کشاورزی بسیار اندک است ، ولی وجود چراگاه‌های کوهستانی باعث رونق دامپروری شده‌اند . در قسمتهای شمال غربی ، معادن عظیمی از جیوه قرار گرفته ‌است ، که همراه با صنایع سبک و صنعت گردشگری ، نقش مهمی در تأمین درآمدهای کشور ، ایفا می‌کنند . در سالیان اخیر ، رشد صنایع دستی و محلی در این کشور ، بسیار چشمگیر بوده ‌است .
اسلوونی دارای ذخایر غنی از قلع ، روی ، زغال‌سنگ و سنگ‌های ساختمانی است . از سوی دیگر ، عبور رودخانه ساوا از داخل این کشور باعث شده تا ظرفیت قابل ‌توجهی از توان تولید انرژی الکتریکی در اسلوونی ایجاد شود . اسلوونی با پیروی از یک مدل اقتصاد باز به یکی از کشورهای موفق در حوزه بالکان تبدیل شده و برای سرمایه‌گذاران شرق اروپا به مثابه یک بهشت اقتصادی است .
اسلوونی در ضمن ، سالانه پنج میلیون متر مکعب گاز طبیعی استخراج می‌کند که بخش ناچیزی از تقاضای مصرف داخلی خود را پوشش می‌دهد . اسلوونی به عنوان کشوری با پتانسیل‌های قوی اقتصادی در اتحادیه اروپا در بخش صنایع الکترونیک ، مکانیک ، تجهیزات مخابراتی و نیروگاه‌سازی به خصوص در ساخت دریچه‌های سد صاحب فناوری است .
این کشور در بخش کشاورزی تولیدکننده فراورده‌هایی هم ‌چون سیب‌زمینی ، نخود ، گندم ، نیشکر ، ذرت و لوبیا و در بخش دامپروری و شیلات تولیدکننده گوشت و پشم گاو و گوسفند و نیز فراورده‌های شیلاتی است .
صنایع ذوب و ریخته‌گری آلومینیوم ، قلع و روی مهمترین بخش ذوب فلزات اسلوونی را تشکیل می‌دهند . همچنین صنایع دیگری در زمینه تولید تجهیزات الکترونیک ، کامیون‌سازی ، خودروسازی ، تجهیزات نیروگاهی ، تسلیحات نظامی ، محصولات چوبی ، مواد شیمیایی ، بافندگی و ماشین‌ابزار در اسلوونی فعالند . با توجه به شرایط طبیعی و انسانی موجود اسلوونی نقشی در اقتصاد کشاورزی یوگوسلاوی نداشت و در عوض در برگیرندهٔ پیچیده‌ترین و فناوری برترین صنایع یوگسلاوی بود . تنها نیروگاه هسته‌ای یوگوسلاوی نیز که احداث آن با اعتراضات دولت‌های همسایه همراه بود در کرچکا و با فناوری بومی به کار افتاد .
اقتصاد این کشور در سال‌های اخیر به لحاظ پایداری و ثبت نسبت به دهه گذشته در وضعیت مطلوبتری قرار گرفته ‌است و اسلوونی با اعمال سیاست بازار آزاد در شرایط حساس اقتصادی منطقه اروپا توانسته خود را به عنوان یک رقیب جدی در برابر دیگر کشورهای صنعتی معرفی کند . کسر هزینه‌های اضافی کار در خطوط تولید ، موجب افزایش تمایل صنایع اسلوونی به فناوری‌های برتر ، و نیز عوامل موفقیت در صحنه‌های رقابت جهانی شده و به همین سبب زمینه افزایش دستمزدها و سطح رفاه عمومی در این کشور فراهم آمده ‌است .
همچنین ، با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در این کشور و ایجاد فضاها و بازار آزاد ، روز به ‌روز بر علاقه سرمایه‌گذاران برای مشارکت در طرح‌های بزرگ اقتصادی این کشور افزوده می‌شود . بندر "کوپر" مهمترین اسکله تجاری و صنعتی اسلوونی است و اراضی اطراف این بندر یکی از مهمترین مناطق ویژه اقتصادی این کشور قلمداد می‌شود .